παπανικολόπουλοςΤου Νίκου Παπανικολόπουλου*
Το κείμενο που ακολουθεί, γράφτηκε με αφορμή το από 5-2-2016 ‘Δελτίο τύπου’ του Δημάρχου Αλεξανδρούπολης, σχετικά με συνάντησή του με τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Π. Σκουρλέτη την Τετάρτη 3/2/2016 στην Αθήνα.
Τα θέματα που συζητήθηκαν αφορούσαν :
• την ανάπτυξη του λιμανιού της Αλεξανδρούπολης
• την πλωτή εγκατάσταση LNG στην περιοχή της Μάκρης
• τη δημιουργία μεγάλου διαμετακομιστικού κέντρου και
• τα χρυσωρυχεία στο Πέραμα.

Θέματα, χιλιοειπωμένα, τα οποία επί δεκαετίες απασχολούν την τοπική κοινωνία και όχι μόνο. Θέματα, τα οποία έχουν άμεση σχέση με την ανάπτυξη και την προστασία του περιβάλλοντος.
Και είναι άξιο απορίας, η απόλυτη άρνηση και η απόλυτη κατάφαση για κάποια από αυτά. Καμία συζήτηση για τα απαιτούμενα μέτρα και μέσα προστασίας. Μα είναι δυνατόν να μιλάμε για λιμάνι και πλωτή εγκατάσταση LNG, χωρίς να μιλάμε για «Προστασία του περιβάλλοντος που αποτελεί υποχρέωση του Κράτους και δικαίωμα τoυ πολίτη. Για τη διαφύλαξή του, το Κράτος έχει υποχρέωση να παίρνει ιδιαίτερα προληπτικά μέτρα (Σύνταγμα της Ελλάδος, άρθρο 24)».

Εάν θέλουμε να μιλάμε για λιμάνι, και μάλιστα διεθνές, όπως είναι της Αλεξανδρούπολης (ΚΥΑ 8315.2 ΦΕΚ 202 Β/16-02-2007) και για θαλάσσιο τερματικό σταθμό υγροποιημένου φυσικού αερίου (FSRU – Floating Storage and Regasification Unit for LNG -Liquefied Natural Gas), όπως είναι αυτός που θα γίνει στη θαλάσσια περιοχή Μάκρης (Επικίνδυνη εγκατάσταση σύμφωνα με την Οδηγία 96/82/ΕΚ – Seveso Ι και 2003/105/ΕΚ Seveso II ΚΥΑ 12044/2007 ΦΕΚ 376Β/19-3-2007), οφείλουμε να μιλάμε και για συγκεκριμένα μέτρα και μέσα προστασίας που έχει υποχρέωση να πάρει η ίδια Πολιτεία, ανεξάρτητα από αυτά που οφείλει, μέσα από την ΜΠΕ, να πάρει ο κάθε επενδυτής.

Και είναι πολλά αυτά τα μέτρα και μέσα αλλά θα αναφερθώ μόνο σε δυο :

Α) ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟΣ ΣΤΑΘΜΟΣ ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗΣ ΡΥΠΑΝΣΗΣ
(REGIONAL MARINE POLLUTION COMBATING CENTRE)

Ο αρμόδιος δημόσιος φορέας, για την πρόληψη της θαλάσσιας ρύπανσης αλλά και για την καταπολέμησή της, είναι το Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής.
Για την αντιμετώπιση των περιστατικών ρύπανσης και την λήψη των αναγκαίων μέτρων που μπορούν να θέσουν σε κίνδυνο τα συμφέροντα των κατοίκων ή του ευρύτερου κοινωνικού συνόλου ή να υποβαθμίσουν το θαλάσσιο περιβάλλον, διαθέτει μεταξύ των άλλων υπηρεσιών και τους Περιφερειακούς Σταθμούς Καταπολέμησης Ρύπανσης (Π.Σ.Κ.Ρ).
Οι πρώτοι Π.Σ.Κ.Ρ ιδρύθηκαν, το 1977, στα λιμάνια Πειραιά, Θεσσαλονίκης, Ελευσίνας, Καβάλας και Χανίων σύμφωνα με το άρθρο 15 του Νόμου 743/77 (ΦΕΚ 319 Α) ο οποίος ισχύει και σήμερα, κωδικοποιημένος με το Π.Δ. 55/88.
Ο Κανονισμός οργάνωσης και λειτουργίας των Π.Σ.Κ.Ρ έχει εγκριθεί με την Υ.Α 181051/559/80 (ΦΕΚ 375 Β /15-4-80) και οι κύριες αρμοδιότητές τους είναι : Οι προληπτικές επιθεωρήσεις των πλοίων για να διαπιστωθεί αν τηρούν τα προβλεπόμενα από την εθνική και διεθνή νομοθεσία περι προστασίας του θαλασσίου περιβάλλοντος και η αντιμετώπιση τυχόν περιστατικών ρύπανσης. Για να πετύχει στην αποστολή του ένας Π.Σ.Κ.Ρ πρέπει να διαθέτει : Κατάλληλες κτιριακές εγκαταστάσεις, μέσα στο λιμάνι, με αποθηκευτικούς χώρους για άμεση πρόσβαση στη θάλασσα, απορρυπαντικά σκάφη, υλικά απορρύπανσης. (απορροφητικά υλικά, χημικές διασκορπίστηκες ουσίες κ.α), πλωτά φράγματα, συσκευές εκτόξευσης υλικών απορρύπανσης, στολές προστασίας προσωπικού, δεξαμενές εναπόθεσης ουσιών που περισυλλέγονται κατά τη διαδικασία απορρύπανσης κλπ.
Στην Αλεξανδρούπολη, Π.Σ.Κ.Ρ ιδρύθηκε με το Π.Δ. 112/97 (ΦΕΚ 99 Α/28-5-97).
Τότε, δόθηκε η ευκαιρία, ΑΛΛΑ ΧΑΘΗΚΕ, να δημιουργηθεί ένας σύγχρονος ΠΣΚΡ στο λιμάνι της Αλεξανδρούπολης με κατάλληλη κτιριακή υποδομή, εξειδικευμένο προσωπικό, απορρυπαντικά σκάφη, απορρυπαντικά υλικά, πλωτά φράγματα κλπ καθώς υπήρξε χρηματοδότηση με ποσοστό 75 % από πιστώσεις του Κοινοτικού προγράμματος INTEREG II. ΣΑΕ089/2/Τροπ 00/24-5-96 του ΥΠΕΘΟ (ΚΩΔΙΚΟΣ ΕΡΓΟΥ 9689502).
Η ίδρυση του ΠΣΚΡ Αλεξανδρούπολης, όχι μόνο έμεινε στα χαρτιά αλλά, από το 2002 μέχρι και σήμερα στις επίσημες εκδόσεις και την ιστοσελίδα του Υπουργείου φαίνεται ότι λειτουργεί κανονικά με ειδικευμένο προσωπικό, πλοία, υλικά και μέσα.
Η Αλεξανδρούπολη πότε θα αποκτήσει ένα απορρυπαντικό σκάφος, όταν αυτό κοστίζει τουλάχιστον 3 εκατ. ευρώ ; Δεν το απέκτησε τότε που υπήρχε ο πακτωλός χρημάτων, θα το αποκτήσει τώρα με την κρίση ;
Κι’ όμως, κανένας τοπικός Άρχοντας δεν ασχολήθηκε ποτέ με το θέμα.

Β) ΠΥΡΟΣΒΕΣΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΛΙΜΕΝΑ (PORTS FIGHTING SERVICE)

Το Πυροσβεστικό Σώμα όπως στη στεριά σώζει ζωές, περιουσίες και το δασικό μας πλούτο έτσι και στη θάλασσα σώζει ζωές, περιουσίες και αποτρέπει η περιορίζει γεγονότα όπως εκρήξεις και πυρκαγιές στα πλοία που μπορεί να προκαλέσουν θαλάσσια ρύπανση.
Το Πυροσβεστικό Σώμα διαθέτει απλά πυροσβεστικά σκάφη (fighting vessels) αλλά και υπερσύγχρονα καινοτομικά πυροσβεστικά σκάφη τα οποία είναι συγχρόνως και διασωστικά (fighting – rescue vessels).
Το 1999, το Υπουργείο Δημόσιας Τάξης με συγχρηματοδότηση από τους πόρους του INTEREG II και του Β ΚΠΣ, ξεκίνησε τη διαδικασία για την προμήθεια των πρώτων στην ιστορία του σύγχρονων πυροσβεστικών-διασωστικών πλοίων. Τα δυο πρώτα, το 2003, παραδόθηκαν στις Πυροσβεστικές Υπηρεσίες των λιμένων Πάτρας και Κέρκυρας.
Το 2006, με συγχρηματοδότηση από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα ‘οδικοί άξονες λιμάνια και αστική ανάπτυξη’ του Γ ΚΠΣ, ξεκίνησε η διαδικασία για την προμήθεια τριών ακόμη τέτοιων πλοίων. Προβλέπεται να παραδοθούν το 2010 δυο στο λιμάνι του Πειραιά και ένα στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης.
Ένα τέτοιο πλοίο κοστίζει περίπου 5 εκατ. ευρώ και ο χρόνος παράδοσης του ξεπερνά τα 4 χρόνια. Έχει προγραμματιστεί άραγε κάτι για την Αλεξανδρούπολη ;
Πυροσβεστικές Υπηρεσίες, Λιμένος λειτουργούν στα λιμάνια Πειραιά, Θεσσαλονίκης, Πάτρας, Ηρακλείου, Κέρκυρας και Καβάλας. Μπείτε στις ιστοσελίδες τους, δείτε και θαυμάστε τι γίνεται σε όλα αυτά τα λιμάνια. Στην Αλεξανδρούπολη ;
Καλές οι συμφωνίες για το λιμάνι και το υγροποιημένο φυσικό αέριο.
Έργα όμως, ή τουλάχιστον δεσμευτικές συμφωνίες για την έγκαιρη εκτέλεση των έργων υποδομής που στοχεύουν στην προστασία του θαλασσίου περιβάλλοντός μας, πότε θα δούμε;

Αλεξανδρούπολη Φεβρουάριος 2016

*Υποναύαρχος ΛΣ (ε.α)