Ο Ιωάννης Κούζας, υποψήφιος δημοτικός σύμβουλος Ορεστιάδας με το συνδυασμό Ορεστιάδα στην Πρώτη Γραμμή, απαντάει στις ερωτήσεις του thraki Νεα.

Είστε γνωστός για τις κεντροαριστερές απόψεις σας. Πώς και συμπράττετε με την Ορεστιάδα στην Πρώτη Γραμμή κι όχι με έναν πιο «αριστερόστροφο» συνδυασμό;
Στις εκλογές αυτές δεν τίθενται ιδεολογικά προτάγματα και ιδιαίτερα σε μια περιοχή που έχει συσσωρευμένα προβλήματα και τεράστια αδιέξοδα. Τα ιδεολογικά προτάγματα του παρελθόντος χρησιμοποιήθηκαν για να αποβλακώσουν τους ανθρώπους, να τους μαντρώσουν, να τους διαχωρίσουν και τελικά να τους «πετάξουν» στα αζήτητα της ζωής. Οι πολίτες από μόνοι τους άρχισαν δειλά – δειλά να κάνουν την υπέρβαση και τώρα πλέον αυτή η υπέρβαση αποτελεί ένα κυρίαρχο κοινωνικό ρεύμα. Στα πεζοδρόμια και τους δρόμους αυτής της πόλης βαδίζουν όλοι οι πολίτες, είτε είναι αριστεροί είτε δεξιοί είτε κεντρώοι. Για να μιλήσω έτσι απλά, θα σας έλεγα ότι η λακκούβα του πεζοδρομίου, στο οποίο σπάζει το πόδι της μία κυρία της Ορεστιάδας, δεν κάνει διαχωρισμούς σε ποιο πολιτικό κόμμα ανήκει αυτή και τι ιδεολογική τοποθέτηση έχει. Οι κοινωνικές και ταξικές αντιθέσεις, βέβαια, δεν εξαφανίζονται και δεν μπορούμε εμείς να τις καταργήσουμε, γιατί ο άνθρωπος εύκολα δεν αλλάζει το φυσικό του στοιχείο, που είναι ανταγωνιστικό προς τον συνάνθρωπό του. Αυτές θα υπάρχουν και μάλιστα θα είναι πιο έντονες όσο από τη ζωή μας θα απουσιάζει ο ορθολογισμός και θα κυριαρχεί η συνθηματολογία. Στις δημοτικές εκλογές δεν θα λύσουμε κυρίαρχα ζητήματα κοινωνικής οργάνωσης και κοινωνικής δικαιοσύνης που η ανθρωπότητα αγωνίζεται αιώνες για να τα λύσει και δεν το έχει καταφέρει. Μπορούμε όμως να λύσουμε τα δικά μας προβλήματα με συνεργασία εκείνων των δυνάμεων που θέλουν και που έχουν μια αποφασιστικότητα γι’ αυτό.
Υπάρχουν δυνάμεις που συσχετίζουν ευθέως τις δημοτικές εκλογές με την ιδεολογική τους τοποθέτηση, παραπέμποντας τη λύση των τοπικών προβλημάτων στην άσκηση μιας διαφορετικής πολιτικής που θα ξεκινάει από τον πολιτικό φορέα και θα έχει την κατεύθυνση που αυτός προτείνει. Είναι μια θέση που δεν έχει πρακτική αξία. Την κατανοώ, δεν τη συμμερίζομαι και είναι δικό τους πρόβλημα να πείσουν τους πολίτες ότι έχουν δίκαιο.
Στα περισσότερα ευρωπαϊκά κράτη οι δήμοι δεν σχετίζονται με πολιτικά κόμματα. Επιλέγονται και ψηφίζονται άνθρωποι οποιουδήποτε ιδεολογικού προσανατολισμού, αρκεί να είναι ικανοί. Ως κριτήριο αποδοχής τους δηλαδή είναι η ικανότητά τους να διαχειρίζονται και να λύνουν πρακτικά προβλήματα. Κλείνοντας θα ήθελα να σας υπενθυμίσω δύο αναμφισβήτητα δεδομένα: α. Πόσοι υποψήφιοι Δήμαρχοι αναζήτησαν πολιτική κάλυψη από κόμματα σ’ αυτές τις δημοτικές εκλογές; β. Οι τωρινές εκλογές ήταν να γίνουν με ενιαία λίστα Δημάρχων και διαφορετική ενιαία λίστα δημοτικών συμβούλων. Αν δεν έγινε φέτος αυτό για κάποιους γραφειοκρατικούς λόγους, στην επόμενη εκλογική αναμέτρηση θα επιβληθεί από τους ίδιους τους πολιτικούς, που αντιλήφθηκαν ότι μένουν πίσω σ’ αυτά που θέλει η βάση της κοινωνίας. Οι ίδιοι οι πολίτες, λοιπόν, μας υποδεικνύουν τι πρέπει να κάνουμε εμείς ως εκπρόσωποι. Σ’ αυτές τις εκλογές μας λένε: Συνεργαστείτε άνθρωποι ικανοί για να μας λύσετε τα προβλήματα της πόλης και της περιοχής μας.

Σε μήνυμά σας προς τους δημότες χαρακτηρίζετε την Ορεστιάδα «παραπεταμένο παιδί» της περιφέρειας, λόγω της αποψίλωσης υπηρεσιών, της ανεργίας, των ελλιπών υποδομών και αποδίδετε ευθύνες σ’ όλους όσοι διαχειρίστηκαν τις τοπικές υποθέσεις. Εσείς και προσωπικά αλλά και σαν συνδυασμός πώς και πότε θα μπορέσετε να ανατρέψετε αυτή την κατάσταση.
Η Περιφέρεια της ΑΜ-Θ βρίσκεται σταθερά στην προτελευταία θέση, όσον αφορά την υπανάπτυξη, ανάμεσα στις 13 Περιφέρειες της χώρας. Τρεις Περιφέρειες «παίζουν» στις τελευταίες θέσεις: Η δική μας, η της Ηπείρου και της Δυτικής Μακεδονίας. Αυτές οι τρεις εναλλάσσονται κατ’ έτος στην τελευταία και προτελευταία θέση. Γιατί συμβαίνει αυτό; Υστερεί σε κάτι ο τόπος; Όχι βέβαια. Είναι ο τρίτος μεγαλύτερος κάμπος της χώρας μας με την καλύτερη ευφορία γης και τη μικρότερη μόλυνση, ο υδάτινος πλούτος περισσεύει και μένει αναξιοποίητος ή ακόμη χειρότερα προκαλεί καταστροφές, τα πολιτισμικά στοιχεία και τα ιστορικά μνημεία είναι τόσα που δεν μπορεί να διανοηθεί κάποιος, ο κόσμος είναι εργατικός και το επίπεδο των γνώσεων και δεξιοτήτων του επίσης είναι υψηλό. Αυτές λοιπόν δεν είναι προϋποθέσεις για ανάπτυξη; Διαπιστώνουμε όμως ότι ανάπτυξη δεν επιτυγχάνεται. Αντί αυτής βλέπουμε τη μεγαλύτερη ανεργία της Ελλάδας και τη συνακόλουθη φυγή των παραγωγικών ηλικιών. Επενδύσεις δεν γίνονται και κίνητρα δεν δίνονται. Ο τόπος δεν έχει τις βασικές απαραίτητες υποδομές: συγκοινωνιακό και σιδηροδρομικό δίκτυο, Υπηρεσίες αναγκαίες για τη λειτουργία της κοινωνίας, οι οποίες μάλιστα συρρικνώνονται ακόμη περισσότερο και μας δίνουν λαβή να πούμε ότι, από άποψη Υπηρεσιών, μεταβαλλόμαστε σε μια ενδοχώρα της πρωτεύουσας του νομού. Οι δρόμοι του εθνικού δικτύου είναι σε επίπεδα παρωχημένων δεκαετιών και τα έργα στις περιοχές του Έβρου και του Άρδα παραμελήθηκαν σε τέτοιο βαθμό που στο Ορμένιο οι κάτοικοί της απώλεσαν μέρος των περιουσιών τους. Αυτά είναι μερικά από τα προβλήματα, για τα οποία έπρεπε να δείξουν μέριμνα είτε το κεντρικό κράτος είτε ο νόμιμος θεσμικός εταίρος του, δηλαδή η Περιφέρεια. Δεν το έκαναν και το αποτέλεσμα είναι αυτό, που βιώνουμε όλοι μας.
Υπάρχει όμως στο θέμα μας και μια άλλη παράμετρος. Επειδή το κράτος και η Περιφέρεια δεν κάνει τίποτε ή κάνει ελάχιστα, οι Δήμαρχοί μας πρέπει να καθίσουν με σταυρωμένα χέρια; Δεν απαλλάσσονται με ένα ψήφισμα καταγγελίας ή με μια διαμαρτυρία ή με ένα κλείσιμο του δρόμου, για να αποκτήσουν άλλοθι ότι τελικά έκαναν αυτό που έπρεπε και άρα δεν έχουν καμία ευθύνη. Το πρακτικό αποτέλεσμα δεν τους δικαιώνει για τις ενέργειές τους. Ο Δήμαρχος δεν πρέπει να αυξάνει τον πλούτο και την αίγλη της πόλης του; Αν δεν μπορεί να το επιτύχει με τον ένα τρόπο, ας το προσπαθήσει με άλλον, αυτόνομο και με ιδίους πόρους. Ας βρει τον τρόπο. Δεν μπορεί να αποτελεί δικαιολογία η επίκληση ότι, αφού δεν μας δίνουν προγράμματα του ΕΣΠΑ, δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτε.
Εμείς γνωρίζουμε ποια είναι τα όρια δράσης και δυνατοτήτων του Δήμου και της Δημοτικής Αρχής. Γνωρίζουμε ποια προβλήματα έχει τη δυνατότητα να επιλύσει μόνος του και γνωρίζουμε τι πρέπει να κάνει, όταν το πρόβλημα λύνεται από άλλες Αρχές. Η αντιστροφή της αρνητικής κατάστασης θα γίνει με δικές μας ενέργειες -εξάλλου δεν ελπίζουμε ότι θα γίνει κάτι από άλλους- με δυναμική αξιοποίηση των πλεονεκτημάτων της περιοχής, με ορθολογική αξιοποίηση των πόρων μας, με προτεραιότητα στη δημιουργία έργων και δράσεων αντισταθμιστικού οφέλους και όχι έργων βιτρίνας, που για να κατασκευαστούν από ξένους πόρους απαιτείται το 25% της αξίας του από τους ιδίους πόρους. Βέβαια δεν απεμπολούμε το δικαίωμά μας να διεκδικήσουμε το αναλογούν μερίδιο από τον κρατικό προϋπολογισμό ή από τα εκπονούμενα προγράμματα της Ε.Ε. Στην περίπτωση αυτή η λέξη κλειδί είναι «διεκδικούμε». Δεν παρακαλούμε, δεν εκλιπαρούμε. Διεκδικούμε με επιχειρήματα, με πειθώ, με κατάδειξη αναγκαιοτήτων, με εξηγήσεις γιατί είναι συμφέρον συνολικά για την Ελλάδα να γίνουν επενδύσεις στον Β. Έβρο. Η αρχή της επιτυχίας, όσο και αν ηχεί παράταιρα, είναι να αλλάξουμε τους νοητικούς μηχανισμούς της σκέψης μας, να αλλάξουμε τους τρόπους διεκδίκησης, να έχουμε σύνεση και αποφασιστικότητα και να ακούμε τη φωνή όλων των δημοτών.

Καλείτε τους ψηφοφόρους να σκεφτούν και να αποφασίσουν. Σε πολλές εκλογικές αναμετρήσεις, στις αποφάσεις έπαιζαν ρόλο οι συγγενείς, οι φίλοι. Άλλαξε ο τρόπος σκέψης και απόφασης, πιστεύετε;
Δεν είμαι από αυτούς που θα ισχυριστεί ότι δεν υπάρχει το κριτήριο της συγγενικής σχέσης στην ψηφοφορία. Διαφωνώ όμως ότι είναι το μόνο κριτήριο. Σε σύγκριση με τις προηγούμενες εκλογές θέλω να πιστεύω ότι αυτή η τάση μειώνεται. Υπάρχουν κατηγορίες ψηφοφόρων που θα μπορούσαν να συγκεκριμενοποιηθούν ως εξής:

1. Ψηφοφόρος που ψηφίζει τους φίλους, τους συγγενείς, το σόι του.

2. Ψηφοφόρος που ψηφίζει ιδεολογικά ή κομματικά.

3. Ψηφοφόρος που ψηφίζει από συμπάθεια προς το πρόσωπο που εκτίθεται σ’ αυτόν.

4. Ψηφοφόρος που ψηφίζει καθ’ υπόδειξη.
Είναι όλοι εκείνοι που για διάφορους λόγους δεν έχουν άποψη και ζητούν ή απλά δέχονται τι θα τους υποδείξουν οι άλλοι, γιατί αυτοί ξέρουν περισσότερα. Έτσι πολλοί νέοι ψηφίζουν ό,τι τους λένε οι γονείς τους, πολλοί ηλικιωμένοι ό,τι τους λένε τα παιδιά τους και πολλοί ανενημέρωτοι ό,τι τους λένε οι δημοσιογράφοι, οι διανοούμενοι ή απλά οι φίλοι τους.

5. Ψηφοφόρος που ψηφίζει για άμεσο ή έμμεσο οικονομικό όφελος.
Σ’ αυτή την κατηγορία εντάσσονται εκείνοι που πουλούν την ψήφο τους την ημέρα των εκλογών έναντι ενός συγκεκριμένου τιμήματος.

6. Ψηφοφόρος που ψηφίζει από ανάγκη.
Πολλοί εργοδότες προτρέπουν τους εργαζόμενους στην επιχείρησή τους να ψηφίζουν εκείνον ή εκείνους τους υποψηφίους που οι ίδιοι κρίνουν χρήσιμους γι’ αυτούς. Από ανάγκη ψηφίζουν και εκείνοι οι ψηφοφόροι, που, αποδεχόμενοι κάποιο ευεργέτημα από πολιτικά πρόσωπα, είναι δεσμευμένοι να ξεπληρώσουν την ευεργεσία ή κοινώς το ρουσφέτι.

7. Ψηφοφόρος α-πολιτικός.
Είναι όλοι εκείνοι που δεν πιστεύουν σε δημοκρατικές διαδικασίες, σε ετυμηγορία του λαού, που δεν αποδέχονται την ψηφοφορία ως κορυφαία πολιτική πράξη και τα τοιαύτα. Επειδή υποχρεωτικά εντάσσονται μέσα στο κλίμα, που διαμορφώνεται ακούσια γι’ αυτούς, πηγαίνουν και ψηφίζουν φοβούμενοι τις συνέπειες του νόμου. Ψηφίζουν όμως όπως τους κατέβει εκείνη τη στιγμή.

8. Ψηφοφόρος του Λευκού.

Παρά την κατηγοριοποίηση, που εξηγεί φαινομενικά τον τρόπο με τον οποίο ψηφίζουν οι άνθρωποι, είμαι πεπεισμένος ότι στην πραγματικότητα σε όλες τις περιπτώσεις των ψηφοφόρων το συμφέρον είναι αυτό που τους κατευθύνει. Οι άνθρωποι ψηφίζουν πάντα από συμφέρον. Απλώς το συμφέρον το εκτιμούν και το βλέπουν από διαφορετική οπτική. Έτσι λ.χ. ψηφίζοντας κάποιος τον γείτονά του ή τον συγγενή του σκέφτεται ότι στην πρώτη του ανάγκη χρειάζεται τη βοήθεια του γείτονα ή του συγγενή. Δηλαδή συγκριτικά με το γενικό προέχει και επιλέγει το άμεσο, χειροπιαστό συμφέρον που είναι δίπλα του, κοντά του. Κάποιος εκτιμά ότι έχει συμφέρον να λάβει 30 ή 50 ευρώ την ημέρα των εκλογών, γιατί τα έχει άμεσα ανάγκη. Ένας επιχειρηματίας ψηφίζει από συμφέρον, γιατί αναμένει με τρόπο έμμεσο ανάθεση σ’ αυτόν κάποιου έργου από τον Δήμο. Τέλος, αυτός που ψηφίζει ιδεολογικά ή πολιτικά βλέπει το συμφέρον του πολύ μακροπρόθεσμα. Το εννοεί με την έννοια ότι δημιουργώ τώρα προϋποθέσεις για να λύσω μελλοντικά τα προβλήματά μου έτσι όπως μου υπόσχεται το πολιτικό μου κόμμα.
Γι’ αυτό λέω στον ψηφοφόρο συμπολίτη μου να σκεφτεί, να σκεφτεί το συμφέρον του στη δεδομένη συγκυρία. Αν η σκέψη του τον οδηγήσει στους συγγενείς του, ας τους ψηφίσει. Αυτοί θα αναλάβουν και να του λύσουν το προσωπικό ή γενικό πρόβλημα ή και τα δύο μαζί.

Στην Ορεστιάδα υπάρχει βιομηχανική περιοχή όπως σε πολλές πόλεις της Θράκης. Δυστυχώς όμως δεν άνοιξε κανένα εργοστάσιο σ’ αυτή. Είναι εξαιρετικά δύσκολο να ανοίξει τώρα. Πώς θα έρθει ανάπτυξη στην περιοχή;
Η δημιουργία της βιομηχανικής περιοχής σε κάθε πόλη ήταν το μοντέλο ανάπτυξης μιας άλλης εποχής, για να υποστηρίξει κυρίως βιοτεχνικές και βιομηχανικές μονάδες και εργαστήρια παρασκευής διαφόρων προϊόντων. Γι’ αυτό και σχεδιάστηκε στις παρυφές της πόλεως ή μακριά από αυτήν, για να αποφεύγεται η μόλυνση του περιβάλλοντος. Το μοντέλο όμως αυτό, χωρίς πολλές εξηγήσεις, θα σας έλεγα ότι έχει ξεπεραστεί ή είναι ανέφικτη μια επιστροφή σε αυτού του τύπου τη χωροταξική τοποθέτηση των οικονομικών δραστηριοτήτων. Καλώς έγινε, καλώς υπάρχει και αξίζουν εύσημα στους Δημάρχους που τη διεκδίκησαν και τη δημιούργησαν. Σήμερα εξυπηρετεί ανάγκες και άλλων παραπλήσιων οικονομικών μονάδων παραγωγής ή εμπορίας και γενικά υπάρχει μια τάξη σε κάποια είδη οικονομικής δραστηριότητας. Από την άλλη πλευρά βλέπουμε ότι η λειτουργία τριών σπουδαίων βιοτεχνιών και βιομηχανιών (κεραμοποιείο, ΕΠΑΠ και Ytong) βρίσκονται εκτός βιομηχανικής ζώνης και, αν δημιουργηθεί μια βιομηχανία επεξεργασίας ζεολίθου, αυτή πιθανότατα θα εγκατασταθεί κοντά στον χώρο παραγωγής. Ως εκ τούτου γίνεται αντιληπτό ότι δεν έχει μεγάλη σημασία το γεγονός ότι υπάρχει βιομηχανική ζώνη. Σημασία έχει να πείσεις ως αυτοδιοίκηση για την ανάγκη επενδύσεων, εξασφαλίζοντας ένα πλαίσιο ευνοϊκό για αυτές με την αυστηρή τήρηση των προβλεπόμενων νομικών κανονισμών και με μια άκρα ευαισθησία για την προστασία του περιβάλλοντος.
Ο πλούτος όμως των πόλεων, των κρατών ή των εθνών δεν προέρχεται αναγκαστικά από τη βιομηχανική δραστηριότητα. Είναι βέβαια αναμφισβήτητο ότι αυτή συμβάλλει στον μέγιστο βαθμό στη συσσώρευση του πλούτου. Όταν όμως δεν υπάρχει ή είναι αδύνατον να δημιουργηθεί, τότε στοχεύεις αλλού. Το αν η οικονομική δραστηριότητα είναι του πρωτογενούς ή τριτογενούς τομέα δεν μας απασχολεί. Μετράει να ξέρουμε τι πλεονεκτήματα έχουμε και πώς μπορούμε να τα αξιοποιήσουμε, ώστε να είμαστε ανταγωνιστικοί. Από τον κρατικό σχεδιασμό δεν καταλαβαίνω τι μπορεί να περιμένει τώρα ένας Δήμος, όπως ο δικός μας. Να κοιτάξουμε τι μπορούμε να κάνουμε μόνοι μας, με δικές μας κινήσεις, αξιοποιώντας τα πλεονεκτήματα που ανέφερα παραπάνω.

Ο δήμος Ορεστιάδας, μπορεί να φέρει επενδύσεις;
Το ερώτημά σας είναι συναφές με το προηγούμενο. Αν είμαστε της άποψης του δημοκρατικού κεντρικού κρατικού σχεδιασμού, που παρατηρήσαμε ότι εφαρμόστηκε λανθασμένα και κάθε άλλο παρά με δημοκρατικό τρόπο, τότε ως αυτοδιοίκηση πρέπει να στοχεύεις να πείσεις το κεντρικό κράτος να στείλει επενδύσεις εδώ. Αν ως αυτοδιοίκηση εκτιμήσουμε ότι δεν μπορεί να βοηθήσει το κράτος σε επενδυτική δραστηριότητα, τότε πάμε αλλού. Πού; Δύο επιλογές υπάρχουν. Η μία να γίνουν κάποιες έξυπνες επενδύσεις μικρής κλίμακας και μικρών δυνατοτήτων με ιδίους πόρους ή με ένα μεικτό μοντέλο και η άλλη επιλογή να καλέσεις τους επενδυτές από όλον τον κόσμο να επενδύσουν στον Έβρο. Η επιλογή αυτή βέβαια μπορεί να έχει και τις δυσκολίες κάποιων εθνικά ευαίσθητων θεμάτων, στα οποία θα έπρεπε και πάλι να εμπλακεί το κεντρικό κράτος. Υπάρχει τελευταία και η επιλογή που σχετίζεται με την Περιφέρεια. Οι Περιφέρειες σχεδιάστηκαν από την Ε.Ε. γι’ αυτόν τον λόγο, να λειτουργούν ως αυτόνομες πολιτικές μονάδες, ώστε να μπορούν να χειρίζονται όλα τα ζητήματα στο χώρο τους, άρα και τις οικονομικές δραστηριότητες, μέσα στις οποίες περιλαμβάνονται και οι επενδύσεις. Το κατά πόσο η Περιφέρεια μπόρεσε να παίξει ένα τέτοιο ρόλο και κατά πόσο θα μπορέσει να το κάνει στο μέλλον ας το κρίνει ο κάθε αναγνώστης.

Παρακολουθείτε τις δραστηριότητες των δημοτικών επιχειρήσεων του δήμου Ορεστιάδας, όπως για παράδειγμα της ΔΗΚΕΠΑΟ, του νομικού προσώπου, αλλά και της δημοτικής τηλεόρασης;
Έχω άποψη και για τα δύο, η οποία δημοσιοποιήθηκε στο παρελθόν με σχετικά άρθρα μου. Γι’ αυτό η απάντησή μου θα είναι συνοπτική. Εμείς θα αξιοποιήσουμε και τα δύο αυτά νομικά πρόσωπα, τη ΔΗΚΕΠΑΟ και την OR-TV, για την προβολή της πόλης μας και την αντικειμενική ενημέρωση των συμπολιτών μας.