Να μην καταργηθούν οι κάρτες ανάληψης μετρητών, ζητάει η ΝΙΚΗ. Παράλληλα το κόμμα, σε σχετική ανακοίνωσή του τονίζει ότι η ψηφιακή μετάβαση σημαίνει κοινωνικός αποκλεισμός

Η ανακοίνωση της ΝΙΚΗΣ.

Η σταδιακή κατάργηση των καρτών ανάληψης μετρητών αποτελεί μέρος ενός σχεδίου ψηφιακής μετάβασης που, αντί να εξυπηρετεί τους πολίτες, προωθεί συγκεκριμένα τραπεζικά, πολιτικά και τεχνολογικά συμφέροντα. Παρουσιάζεται ως εξέλιξη και διεθνής προσαρμογή, αλλά στην πραγματικότητα στοχεύει στη μείωση του κόστους για τις τράπεζες και στην αύξηση της επιτήρησης μέσω της χρήσης εφαρμογών και βιομετρικών δεδομένων. Η ψηφιοποίηση αυτή καταργεί τη δυνατότητα ανώνυμων συναλλαγών και περιορίζει την οικονομική αυτονομία του πολίτη.

Ιδιαίτερη ανησυχία εκφράζεται για τις κοινωνικές κατηγορίες αυτής της μετάβασης, καθώς αποκλείονται ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού : ηλικιωμένοι, άνθρωποι χωρίς τεχνολογική κατάρτιση, κάτοικοι αγροτικών περιοχών και χαμηλόμισθοι, οι οποίοι αδυνατούν να προσαρμοστούν σε ένα ψηφιακό τραπεζικό σύστημα.

Σύμφωνα με την έρευνα της Κεντρικής Τράπεζας του 2024, το 68% των Ελλήνων θεωρεί σημαντική την επιλογή πληρωμής με μετρητά, όμως η χώρα έχει το 4ο υψηλότερο ποσοστό πολιτών που δηλώνουν δυσκολία στην πρόσβαση. Παρά το οτι οι αναλήψεις μετρητών κατά 88% γίνεται από ΑΤΜ, διαθέτουμε μόλις 64 ΑΤΜ ανά 100.000 ενήλικες, με αποτέλεσμα η Ελλάδα να υπολείπεται ακόμη και χωρών εκτός ΕΕ. Και ενώ εμφανίζει χαμηλό δείκτη αποδοχής των ανέπαφων συναλλαγών, η κυβέρνηση προχωρά σε αλλαγές που δεν λαμβάνουν την κοινωνική πραγματικότητα.

Η τραγική εμπειρία με τα capital controls το 2015, μας δίδαξε πολλά και αποκάλυψε πόσο ζωτικής σημασίας είναι η πρόσβαση σε μετρητά. Οι ατελείωτες ουρές μπροστά στα ΑΤΜ, για μόλις 60 ευρώ και η ανασφάλεια δημιούργησε κοινωνικό σοκ. Όσοι δεν διέθεταν κάρτα βίωσαν αποκλεισμό και απόγνωση. Η αξιοπρέπεια των ανθρώπων δοκιμάστηκε έντονα.

Το επιχείρημα περί αυξημένης ασφάλειας μέσω ψηφιακών συναλλαγών αμφισβητείται έντονα, καθώς οι περιπτώσεις απάτης σε ηλεκτρονικές συναλλαγές, ακόμη και σε ΑΤΜ, είναι πολυάριθμες. Το ψηφιακό σύστημα θεωρείται ευάλωτο σε τεχνικά σφάλματα, blackout, κυβερνοεπιθέσεις ή και πολιτικές κρίσεις. Επιπλέον, η εξάρτηση από ξένες εταιρείες τεχνολογίας απειλεί και την εθνική κυριαρχία. Σε περιόδους κρίσεων, μόνο η φυσική πρόσβαση σε χρήμα μπορεί να εγγυηθεί την επιβίωση. Ακόμα και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τονίζει την ανάγκη των Ευρωπαίων πολιτών να αποθηκεύουν προμήθειες τροφίμων για τουλάχιστον 72 ώρες αλλά και μετρητά για μία εβδομάδα.

Ως ΝΙΚΗ, θεωρούμε οτι η γενικευμένη ψηφιοποίηση των συναλλαγών, αν δεν συνοδεύεται από εναλλακτικές επιλογές, ισοδυναμεί με στέρηση δικαιωμάτων. Η κατάργηση των καρτών δεν αποτελεί τεχνολογική πρόοδο, αλλά πολιτική απόφαση που οδηγεί στη στέρηση της οικονομικής και προσωπικής αυτονομίας. Τα μετρητά είναι η μόνη μορφή χρήματος που δεν απαιτεί μεσάζοντες και δεν αφήνει ίχνη. Η μετάβαση σε αποκλειστικά ψηφιακά μέσα καταργεί την ανωνυμία των συναλλαγών και ενισχύει την κρατική και τραπεζική επιτήρηση και παρακολούθηση.

Η ελευθερία στη χρήση μετρητών και φυσικών μέσων πληρωμής αποτελεί κρίσιμο στοιχείο Δημοκρατίας και κοινωνικής ισότητας.