γράφει ο
Νίκος Τόσκας**
Σε ξεχασμένες περιοχές όπως ο ακριτικός Έβρος δεν αντιμετωπίσθηκε η απομείωση του πληθυσμού με συστημικά και αναπτυξιακά μέτρα.
Τώρα εμφανίστηκε κάποιος βουλευτής της Ν.Δ. που υπόσχεται επαναλειτουργία του εργοστασίου ζάχαρης ενώ αυτό έχει απαξιωθεί και σκούριασαν τα μηχανήματα. Ο ίδιος βουλευτής υπόσχεται να φτιάξει τελεφερίκ στο λόφο που βρίσκεται πάνω από το Διδυμότειχο. Ο λαϊκισμός στο μεγαλείο του.

Το φαινόμενο της ερήμωσης της επαρχίας πηγαίνει πολλά χρόνια πίσω. Η ανάγκη συσσώρευσης του πληθυσμού στις μεγάλες πόλεις για να εξυπηρετηθεί η βιομηχανία και οι υπηρεσίες δεν είναι μόνο ελληνικό φαινόμενο.

Προείχε η εξεύρεση φτηνών εργατικών χεριών για τη βιομηχανία και όταν αυτή εξέλιπε στην Ελλάδα οι άνθρωποι που είχαν καταφύγει στις μεγάλες πόλεις άνοιξαν μικροκαταστήματα. Αυτά δημιούργησαν μικροαστική συνείδηση, η οποία είναι εύκολα χειραγωγήσιμη.

Στη συνέχεια, οι τράπεζες έλεγξαν την τσέπη και τα κανάλια διαμόρφωσαν την συνείδηση.

Σε ξεχασμένες περιοχές όπως ο ακριτικός Έβρος δεν αντιμετωπίσθηκε η απομείωση του πληθυσμού με συστημικά και αναπτυξιακά μέτρα.

Εδώ βέβαια έπαιξε ρόλο και ο εμφύλιος, η έλλειψη υποδομών και η μείωση της αγροτικής και κτηνοτροφικής παραγωγής λόγω δεσμεύσεων της Ε.Ε. και παραμέλησης του κράτους.

Η μείωση του πληθυσμού άρχισε από τα χωριά και τώρα αγγίζει σαν μεταδοτική ασθένεια και τις πόλεις. Η σύγκριση των απογραφών του 2011 και του 2021 δείχνουν την τάση παρακμής:

Δήμος Αλεξανδρούπολης: -2,4%
Δήμος Διδυμοτείχου: -17,1%
Δήμος Ορεστιάδας: -15%
Δήμος Σαμοθράκης: -6,3%
Δήμος Σουφλίου -21,4%

Τα χωράφια συγκεντρώνονται σε λίγους. Οι μικροί εξαφανίζονται. Οι συνεταιρισμοί εγκαταλείφθηκαν προ πολλού.

Η φετινή κατάσταση στην αγροτική παραγωγή του Έβρου είναι απογοητευτική. Χειμώνα δεν έκανε αλλά τον Απρίλη έπιασε χιόνι και στη συνέχεια μια παγωμένη πάχνη και έκαψε τους καρπούς στα οπωροφόρα δένδρα. Δεν υπάρχει ούτε για δείγμα βερίκοκο, δαμάσκηνο ή κεράσι.

Οι ντοματιές και τα ζαρζαβατικά κτυπήθηκαν από τα σκουλήκια και τον καιρό.

Σαν αποτέλεσμα στις λαϊκές αγορές τα προϊόντα έχουν τιμές μεγαλύτερες από τις λαϊκές της Αθήνας.

Νερό στα ποτάμια δεν υπάρχει. Από τη μια οι Βούλγαροι με τις ιδιωτικές εταιρείες που διαχειρίζονται πλέον τα φράγματα, τα θέλουν γεμάτα για να παράγουν περισσότερο ηλεκτρικό ρεύμα και δεν σέβονται τις διακρατικές συμφωνίες, από την άλλη η αδιαφορία της ελληνικής κυβέρνησης που θυμάται μετά από πιέσεις των αγροτών κάθε καλοκαίρι το πρόβλημα.

Οι Τούρκοι φτιάχνουν ταμιευτήρες νερού στον Έβρο ενώ εμείς έχουμε μείνει στα λίγα αρδευτικά κανάλια.

Η κτηνοτροφία ταλαιπωρείται από τις αρρώστιες των ζώων που μεταδίδονται είτε από παράνομες ‘’ελληνοποιήσεις’’ είτε από έλλειψη εμβολιασμού.

Οι αποζημιώσεις μετά τη σφαγή των άρρωστων ζώων σε καμία περίπτωση δεν φτάνουν για να φτιαχτεί πάλι το κοπάδι. Οι κτηνοτρόφοι τα παρατάνε και φεύγουν.

Η οργανωμένη παραγωγή των γεωργών εγκαταλείφθηκε μετά το κλείσιμο των εργοστασίων ζάχαρης που υπήρχαν στην Ορεστιάδα, Ξάνθη, Σέρρες, Πλατύ Ημαθίας. Τα τεύτλα ήταν σίγουρη παραγωγή και έφερναν κάποια χρήματα στους αγρότες στη Βόρεια Ελλάδα. Οι εντολές της Ε.Ε. υλοποιήθηκαν χωρίς αντιδράσεις από τις εκάστοτε κυβερνήσεις, με αποτέλεσμα τώρα να εισάγουμε ζάχαρη από τη Γερμανία και από τη Σερβία.

Τώρα εμφανίστηκε κάποιος βουλευτής της Ν.Δ. που υπόσχεται επαναλειτουργία του εργοστασίου ζάχαρης ενώ αυτό έχει απαξιωθεί και σκούριασαν τα μηχανήματα. Ο ίδιος βουλευτής υπόσχεται να φτιάξει τελεφερίκ στο λόφο που βρίσκεται πάνω από το Διδυμότειχο. Ο λαϊκισμός στο μεγαλείο του.

Η κυβέρνηση υπόσχεται ξεχωριστή περιφερειακή ενότητα για τον βόρειο Έβρο. Χαϊδεύουν τα αυτιά των ντόπιων που ζητούσαν πάντοτε ξεχωριστό νομό.

Στην πραγματικότητα, αν υλοποιηθεί θα προσθέσει γραφειοκρατία και κάποιες προσλήψεις χωρίς σχέδιο ανάπτυξης και χρηματοδότηση.

Στα σχολεία οι περισσότεροι μαθητές είναι παιδιά στρατιωτικών ή αστυνομικών. Οι νέοι άνθρωποι μόλις τελειώσουν τις σπουδές τους ρίχνουν μαύρη πέτρα και φεύγουν στις μεγάλες πόλεις ή στο εξωτερικό.

Πολλοί Τούρκοι μεσαίου εισοδήματος έρχονται στα σουπερμάρκετ του Έβρου λόγω του μεγάλου πληθωρισμού στη χώρα τους.

Οι επαρχιακοί δρόμοι είναι ίδιοι με αυτούς που ήταν πριν 50 χρόνια. Ασυντήρητοι κι επικίνδυνοι.

Η παραεγνατία οδός που συνδέει την Αλεξανδρούπολη με την Ορεστιάδα και τα Δίκαια είναι διπλής κυκλοφορίας, με αποτέλεσμα πολλά ατυχήματα.

Το σιδηροδρομικό δίκτυο εξυπηρετεί την μεταφορά των αμερικανικών τεθωρακισμένων από το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης στη Ρουμανία αλλά δεν εξυπηρετεί τους ντόπιους.

Η δε σιδηροδρομική γραμμή Θεσσαλονίκης – Αλεξανδρούπολης έχει εγκαταλειφθεί ενώ θα μπορούσε να συνδεθεί με τον Middle Corridor που συνδέει το Πεκίνο με την Κωνσταντινούπολη και αποτελεί τον γρήγορο δρόμο μεταφοράς εμπορευμάτων από Κίνα προς Ευρώπη. O διάδρομος αυτός χρειάζεται 10-15 μέρες για μεταφορά εμπορευμάτων από την κίνα στην Ευρώπη ενώ ο βόρειος διάδρομος που περνάει από την Ρωσία χρειάζεται 15-20 μέρες και έχει περιοριστεί λόγω Ουκρανικού ενώ ο θαλάσσιος χρειάζεται 30-45 μέρες.

Η εκτίμηση κάποιων είναι ότι τα ελληνικά εφοπλιστικά συμφέροντα εμποδίζουν την ανάπτυξη οριζόντιων σιδηροδρομικών γραμμών εντός Ελλάδος προς όφελος των θαλάσσιων μεταφορών από Κωνσταντινούπολη προς Ρουμανία ή νότια Ευρώπη.

Η Αλεξανδρούπολη αποτελεί πλέον ενεργειακό κόμβο αλλά δεν αποτελεί εμπορικό κόμβο. Η απουσία σοβαρών οδικών και σιδηροδρομικών αξόνων περιορίζει και την κίνηση του λιμανιού, το οποίο χρησιμοποιείται περισσότερο για νατοϊκές στρατιωτικές μεταφορές.

Η έλλειψη αγροτο-βιομηχανικών υποδομών αφήνει την πόλη μόνο με υπηρεσίες και λίγες βιοτεχνίες.

Πολλά διαμερίσματα αγοράστηκαν από Τούρκους αστούς που φοβούνται την ισλαμοποίηση της χώρας τους.

Η κοινωνική συνείδηση αρκετών κατοίκων του Έβρου έχει επηρεαστεί μετά τα γεγονότα του 2020. Ο φόβος για τους μετανάστες, αν και δεν τους έχουν δει ποτέ αφού δεν μένουν στο νομό αλλά αναζητούν έξοδο στην Ευρώπη, προκλήθηκε από το show που έστησε η κυβέρνηση της Ν.Δ. σε αντιπαράθεση του αντίστοιχου show του Ερντογάν για να εκβιάσει την απόδοση χρημάτων από την Ε.Ε.

Τότε ασύδοτα ακροδεξιά στοιχεία ώθησαν τους εθνοφύλακες να κυνηγούν τους μετανάστες χωρίς καμία διαταγή από τον Στρατό. Ακόμη και σήμερα ακροδεξιά στοιχεία ουρλιάζουν στα κοινωνικά δίκτυα και σπέρνουν το μίσος για ένα ‘’εχθρό’’ που δεν έχει καμία διάθεση να μείνει στον Έβρο.

Άνθρωποι συνετοί όπως ο πρόεδρος των συνοριοφυλάκων προσπαθούν να μετριάσουν τις αντιδράσεις αλλά δεν βρίσκουν πάντα ανταπόκριση.

Στην πρόταση του νέου προϋπολογισμό της Ε.Ε. για το διάστημα 2028-2034 τα κονδύλια για την ΚΑΠ μειώνονται από 384 δις σε 300 δις. Αντίθετα τα κονδύλια για αμυντικούς εξοπλισμούς πενταπλασιάζονται και φτάνουν τα 131 δις. Ήδη η γαλλική κυβέρνηση στο νέο προϋπολογισμό της μειώνει τις κοινωνικές δαπάνες και αυξάνει τις αμυντικές.

Οι περικοπές της Ε.Ε. και η νέα της κατεύθυνση θα επηρεάσει αναπόφευκτα και τους Έλληνες αγρότες της περιοχής του Έβρου, τα επόμενα χρόνια.

Για να διατηρηθεί ο Έβρος σαν ανάχωμα προστασίας της κυριαρχίας της χώρας χρειάζεται έργα υποδομής, συγκοινωνιακά και αρδευτικά μαζί με αναπτυξιακές επενδύσεις. Και φυσικά χρειάζεται σύγχρονη και περισσότερη στρατιωτική ενδυνάμωση.

Δεν χρειάζεται ούτε ψέματα ούτε λαϊκισμούς ούτε φοβικά σύνδρομα.

Δυστυχώς η κυβέρνηση έχει επιλέξει τον εύκολο δρόμο του ψέματος και της μικροπολιτικής που ως γνωστόν έχει ‘’κοντά ποδάρια’’.

*Ο Νίκος Τόσκας είναι υποστράτηγος ε.α. και πρώην υπουργός. Το άρθρο δημοσιεύτηκε στο dnews.gr